เล่น APRS มาทำความเข้าใจเรื่อง ระบบ server ใน APRS กันดีกว่าครับ
เพื่อนๆบางคนอาจจะเคยคุยเล่น แข่งขันกัน ว่าไอเกตใครดีกว่าใคร โดยการดูจากรถที่วิ่งๆอยู่
แล้วคลิ๊กที่จุด เช่นตัวอย่าง
จะเห็นรถของ e27dee-9 อยู่ในระยะไอเกตทั้งหมด 4 ต้น คือ hs2tei-5,e20ogb,hs2qdd-1,hs2qdd
แต่ทำไมเราถึงเห็นรถ e27dee มีเส้นโยงไปที่ e20ogb e20ogb มีอะไรดีกว่า ถึงรับได้ก่อนเพื่อน
- TNC ดีกว่าคนอื่น???
- อินเตอร์เน็ตเร็วกว่าคนอื่น??
- เลือกใช้ server finland เลยเร็วกว่าคนอื่น??
- ใช้ port เร็วกว่าคนอื่น??
มาทำความเข้าใจกันครับ
การที่เราส่งสัญญาณเข้าระบบ APRS เป็นการส่งสัญญาณเข้าระบบ server ในกลุ่มที่เราเรียกว่า APRS-IS
ซึ่งบางท่านอาจจะเข้าใจว่ามี server เพียง 1 ตัว หลัก ทุกคนบนโลก ต้องส่งข้อมูลไปที่นี่ก่อน แล้วเราไปเปิดดู
แต่ไม่ใช่ server ทั้งหมดในระบบ APRS เชื่อมต่อเป็นโครงข่ายจาก server 76 ตัวทั่วโลก
ตามรายชื่อใน
http://www.aprs2.net/ โดย server หลักให้สังเกตว่าจะมีชื่อ server เป็นรูปแบบ xxx.aprs2.net
ซึ่งมีที่ตั้งอยู่ทั่วโลกตามนี้
ส่วน server อื่นๆ ที่ไม่ได้อยู่ในรูปแบบนี้ คือ server ย่อย ที่ไม่ได้ลงทะเบียนเป็น server หลักไว้
ทีนี้เรามีรถหรือแทรกเกอร์ 1 คัน ยิงเข้าไปที่สถานีไอเกต 1 ต้น
ข้อมูลของเราจะถูกส่งไปที่ไหน ก็ขึ้นอยู่กับสถานีไอเกตนั้นๆ เลือกที่จะติดต่อไปที่ server ไหน
เช่น บางท่านไปที่ finland.aprs2.net บางท่านไปที่ asia.aprs2.net ไม่ว่าจะส่งไปที่ไหน เอาเป็นว่าข้อมูลพิกัดของเราไปรออยู่ใน server นั้นๆ แล้ว
ทีนี้เราจะไปดูว่ารถเรามีข้อมูลอย่างไรบ้าง
ปกติเราจะเปิดที่ http://aprs.fi
ซึ่งเวปไซด์นี้เป็นเวปที่ server อยู่ในประเทศ finland และมีผู้ดูแลเป็นคนเดียวกับ server ARPS ที่ชื่อ
finland.aprs2.netดังนั้นเพื่อนๆ ที่คลิ๊กดูรูปรถ มักจะเห็นเส้นการส่งสัญญาณไปที่สถานีไอเกตที่เลือกใช้ SERVER finland.aprs2.net ก่อน
เนื่องจาก server อยู่ที่เดียวกันแปลว่าเลือกใช้ finland ทำให้ส่งเข้าระบบเร็วกว่าเพื่อน ถ้าอยากให้สถานีไอเกตดูเหนือกว่าเพื่อนต้องใช้ที่นี่หรือ??ถูกครับ...!! ถ้าเพื่อนๆ ดูด้วย http://aprs.fiทีนี้ถ้าสถานีไอเกตต้นนึงส่งข้อมูลโดยเลือกใช้ server เป็น rotate.aprs2.net ซึ่งอยู่ในอเมริกา
(rotate เป็น server สมมติ เพื่อเรียกใช้ server ในอเมริกาเวียนเองอัตโนมัติ คล้ายๆกับ
asia.aprs2.net ที่จะเรียกใช้ server ในเอเชียเอง)
และลองเปิดดูด้วย http://www.openaprs.net ซึ่งอยู่ในอเมริกา ผลที่ได้ก็จะเป็นอีกอย่างหนึ่ง
ผมลองให้ดูข้อมูลสถานีสองแห่งดังนี้ครับ
เวลา 11.04.46 รถ e27dee-9 ยิงเข้า hs2tei-5 (server rotate.aprs2.net)
ดูผ่าน http://www.openaprs.net
เวลา 11.04.47 รถ e27dee-9 ยิงเข้า e20ogb (server finland.aprs2.net)
ดูผ่าน
http://aprs.fi
รถ e27dee-9 ยิงห่างกัน 1 วินาทีหรือเปล่า.........
เปล่าครับ ยิงทีเดียวกันนี่แหละครับแต่เราเลือกส่งไปที่อเมริกาแล้วดูด้วยเวปใกล้อเมริกา ก็จะเห็นว่าเข้าสถานีเรา
เราเลือกส่งไป finland แล้วดูด้วยเวปใกล้ finland ก็จะเข้าสถานีเรา
การเห็นเส้นเข้าสถานีไหนก่อน ไม่ได้แปลว่า สถานีนั้นมีอุปกรณ์เหนือเราครับ แต่ขึ้นอยู่ที่เวปที่เราเปิดดู ใกล้ server นั้นแค่ไหน
เวปที่อยู่ห่างกว่า ต้องใช้เวลาเดินทาง แม้เป็นเสี้ยววินาที แต่ก็ทำให้ได้ข้อมูลช้ากว่าทีนี้ที่ server เดียวกัน อาจมีการเข้าใจผิดเรื่อง port อีก เช่น
finland.aprs2.net:14580 กับ finland.aprs2.net:10152
จะเห็นว่าเพื่อนๆ ส่วนใหญ่จะไม่ค่อยรู้จักอันหลัง แต่ใช้แล้วเร็ว แต่
คอมพิวเตอร์บางเครื่องจะค้างทันที เพราะรับไม่ไหว เนื่องจาก
PORT เหมือนประตูในการต่อเข้า server ต่างๆ แต่ละ port จะมีตัวกรอง ต่างกันตัวกรองคืออะไร ตัวกรองหมายถึง
ข้อมูลฝั่งกลับ ย้ำนะครับข้อมูลฝั่งกลับมาเข้าเครื่องเรา
port 10152 จะผ่านทั้งหมดมาที่เครื่องเรา อะไรที่เข้า server นี้ทั้งหมด จะส่งกลับมาที่เครื่องเราทำให้ข้อมูล
ที่ไหลมามากมายมหาศาล ในขณะที่ port 14580 จะกรองผ่านเงื่อนไข เช่น m/500 จะยอมให้เฉพาะสถานี
ที่ห่างเรา 500 กม. เท่านั้นกลับมา ข้อมูลทั้งโลกกับข้อมูลที่กรองแล้ว ลองคิดดูว่าต่างกันมากขนาดไหนครับ
ผมเปรียบเทียบตามรูปนี้แล้วกันครับ
รถแต่ละคันแทนข้อมูล APRS ที่จะส่งเข้า server ของเรา
เส้นทางก็เหมือนถนน port 14580 จะเหมือนถนนที่รถวิ่งเข้ามาก แต่รถออกมาน้อย เพราะผ่านเงื่อนไขการกรอง
เช่น รถบรรทุกไม่ให้วิ่งกลับเส้นนี้ รถมอเตอร์ไซด์ไม่ให้ผ่านเส้นนี้ ทำให้รถกลับมาน้อย แต่รถเข้าเยอะมาก
port 10152 เหมือนเส้นทางเปิด แต่คนรู้จักน้อย คนที่มาเลือกใช้ทางนี้ จึงเข้า server ได้เร็วกว่า แต่รถฝั่งขาออก
กลับมาทั้งหมด เพราะไม่มีด่านสกัด ทำให้ข้อมูลขาเข้าเราเยอะ
แต่เทียบกันแล้ว ถนนที่คนใช้น้อย เราทำความเร็วได้ดีกว่า เลยทำให้ข้อมูลขาเข้าเราเร็วกว่า
แต่ถ้าทุกคนมาใช้เส้นทางนี้กันหมด รับรองไม่เร็วกว่าแน่นอนเพื่อนๆลองดูใน server ของเราจะมีรายละเอียดอยู่ ว่า port ไหนมีตัวกรองอย่างไรบ้าง
ตัวกรองข้อมูลกลับมาเครื่องเรา
ข้อมูลกลับมาใช้ทำอะไร
ก็คือคนที่ทำเวป แบบ aprs.fi หรือ openaprs.net นี่แหละครับ ที่เอาข้อมูลกลับมาให้เราดู
เช่นวันนึง อาจจมีคนทำ aprs.th อาจจะต้องใช้ port กรองข้อมูลกลับมาเอาแต่ของไทยก็ได้
เป็นเกร็ดความรู้ครับเพื่อนๆ จะได้ทำความเข้าใจการใช้ server ที่ถูกต้อง และเลือกการใช้งานให้กระจายไป
แบบถนน ที่หากเรารู้จักทางซอย ทางลัด ถนนหลักก็ไม่หนาแน่น แต่หากไปทางซอยกันหมด รถติดยาวแน่นอนขอบคุณแหล่งข้อมูล : อ.พรชัย e20gjw ครับ
